آلاله - یگانه شیر زن در شهر راز

آبش خاتون دختر اتابک سعد بن ابوبکر ین سعد بن زنگی ملکه ایران و تنها فرمانروای زن استان فارس و چهارمین پادشاه زن در دولت های اسلامی که در قرن 7 قمری از سمت ایلخانان مغول به فرمانروایی پارس منصوب شده است.پس از مرگ سلجوق شاه حکومت ابش خاتون دوام نداشت و هولاکو خان اورا به همسری فرزند خود منگو تیمور دراورد و با اعزام انها از شیراز در سال 663 هجری حومت اتابکان سلغری در پارس پایان یافت و در شهر راز تنها وجه تشابه شهرت فلکه خاتون به سبب قرار گرفتن مقبره وی در انجاست.و بر اساس مستندات موجود او درزمان حکمرانی خود فعالیت های زیادی برای پیشرفت شهر انجام داده و از این جهت بین مردم شهر بسیار قابل احترام است.که با روابطی که داشت توانست شیراز را از حمله مغولان در امان نگه دارد که امنیت باعث به وجود امدن مکتب هنری_ادبی شیراز شد.

این مقبره اما در طی سالهای مختلف در کوچه پس کوچه های کم عرض منطقه مورد توجه و استقبال گردشگران قرار نگرفته و مورد بی مهری و بی توجهی قرار گرفته و با ازاد سازی محوطه اطراف ابش خاتون یک قطب دیگر گردشگری ایجاد میشود که این دوره تاریخی هم مورد معرفی مردم قرارمیگیرد.

مکان مقبره ابش خاتون در جنوب شرقی شیراز قرار گرفته که طبقه فوقانی و قسمت هایی از ان تخریب شده است. این بنا در سال 1310 به شماره 76 ثبت ملی شده و مجسمه ابش خاتون هم در موزه مشاهیرفارس (خانه زینت الملوک)هم ساخته شده است.

آدرس این مقبره:

جنوب شرق شیراز-بلوار سییویه-نرسیده به میدان دفاع مقدس جنب آتش نشانی

و همین بس در توصیف این خاتون که سعدی در شعر زیر مدح ابش خاتون را گفته است....

ای بیش از آنکه در قلم آید ثنای تو... واجب بر اهل مشرق و مغرب دعای تو